ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ;
Το μεταβολικό σύνδρομο είναι μία νοσολογική οντότητα, η οποία στηρίζεται στην παρατήρηση ότι πολλοί παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, αρτηριακή υπέρταση και δυσλιπιδαιμία, συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο.
Τα κριτήρια του μεταβολικού συνδρόμου είναι:
- Περίμετρος μέσης >94 cm για άνδρες και >80 cm για γυναίκες
- Τριγλυκερίδια ≥150 mg/dl
- HDL <40 mg/dl για άνδρες και <50 mg/dl για γυναίκες
- Αρτηριακή πίεση, συστολική ≥130 ή διαστολική ≥85 mmHg
- Γλυκόζη πλάσματος νηστείας ≥ 100 mg/dl
Ορίζεται ότι έχει κάποιος μεταβολικό σύνδρομο, εάν εμφανίζει παθολογικές τιμές σε τρεις ή περισσότερους από τους παραπάνω παράγοντες.
ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ;
Η βασική διαταραχή στην οποία οφείλεται το μεταβολικό σύνδρομο είναι η ινσουλινοαντίσταση των ιστών και κυρίως των μυών, του ήπατος και του λιπώδους ιστού, δηλαδή η μειονεκτική δράση της ενδογενούς ινσουλίνης σε αυτά τα όργανα. Κύρια αιτία του φαινομένου αυτού είναι η παχυσαρκία και ιδιαίτερα η κεντρικού τύπου, δηλαδή η παχυσαρκία που χαρακτηρίζεται από σημαντική εναπόθεση λίπους στη κοιλιά και κυρίως ενδοκοιλιακά.
Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες, άρα και αιτίες εμφάνισης του μεταβολικού συνδρόμου, είναι η κληρονομικότητα, η αυξημένη διατροφική πρόσληψη θερμίδων και κυρίως αυτών που προέρχονται από λίπος και μεγαλύτερο πρόβλημα προκαλούν τα κορεσμένα ζωικά λίπη, η μειωμένη σωματική δραστηριότητα, το χαμηλό βάρος γέννησης, η αύξηση της ηλικίας και το κάπνισμα.
Οι παράγοντες αυτοί, οδηγούν εκ του ασφαλούς στην εμφάνιση μείζονων προδιαθεσικών παραγόντων κινδύνου εμφάνισης αθηρωμάτωσης, δηλαδή σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, αυξημένη πηκτικότητα του αίματος κλπ. Έτσι καταλήγουμε στην εμφάνιση καρδιαγγειακών συμβαμάτων, όπως έμφραγμα μυοκαρδίου και αγγειακό εγκεφαλικό, που είναι σήμερα οι συχνότερες αιτίες θανάτου, αλλά και εισαγωγής σε νοσοκομεία..
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ
Τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει το μεταβολικό σύνδρομο είναι από κανένα έως όλα τα σχετιζόμενα με τις επιμέρους παθήσεις, έως και το έμφραγμα μυοκαρδίου και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και βέβαια έως το θάνατο.
Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ
Η αιτιολογική και σημαντικότερη αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου είναι η απώλεια βάρους. Η απώλεια βάρους βελτιώνει τόσο τις επιμέρους μεταβολικές διαταραχές (σάκχαρο, πίεση, λιπίδια) αλλά κυρίως βελτιώνει την ινσουλινοαντίσταση και επομένως δρα αιτιολογικά.
Την ίδια αιτιολογική βελτίωση έχει η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας είτε με τη μορφή γυμναστηρίου είτε με τη μορφή αύξησης των καθημερινών συνήθων δραστηριοτήτων.
Επίσης, φάρμακα που αντιμετωπίζουν το διαβήτη, την υπέρταση, τη δυσλιπιδαιμία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση ξεχωριστά των νοσημάτων. Φάρμακα που βελτιώνουν την ινσουλινοαντίσταση είναι η μετφορμίνη και οι γλιταζόνες, που όμως έχουν έγκριση και χρησιμοποιούνται μόνο ως αντιδιαβητικά φάρμακα.
Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ
Η πρόληψη στηρίζεται στη σωστή υγιεινή διατροφή, όπως είναι η μεσογειακή διατροφή, που δεν θα οδηγεί σε αύξηση του βάρους και θα προλαμβάνει την υπερλιπιδαιμία, την υπέρταση και το διαβήτη.
Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη παίζει η αύξηση της άσκησης και της σωματικής δραστηριότητας, αφού δεν επιτρέπει την αύξηση του σωματικού βάρους και κυρίως μειώνει την ινσουλινοαντίσταση.
